مقدمه

تقویت مهارت گفتاری یا همان speaking یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های زبان آموزان است، چرا که در اکثر مواقع شما به عنوان یک زبان آموز ابتدا به واسطه‌ی توانایی صحبت کردنتان قضاوت می‌شوید. در بسیاری از مراکز آموزش زبان و مخصوصاً در دوران کرونا، ملاک بسیاری از آموزشگاه‌ها جهت تعیین سطح زبان آموزان تنها کیفیت صحبت کردن و مکالمه‌ی داوطالبان آن بوده است. وقتی به کشور دیگری می روید و یا با شخص انگلیسی زبانی برخورد می‌کنید ابتدا باید بتوانید به واسطه‌ی ایجاد ارتباط کلامی منظور خود را برسانید و خیلی از مواقع پیش می‌آید که شما هیچ نیازی به نوشتن و یا خواندن ندارید. یک شخص ممکن است متون انگلیسی را به راحتی بخواند و در نوشتن هم مشکلی نداشته باشد. اما تنها هنگامی که بتواند روان و بدون اشتباه صحبت کند، از خود رضایت خواهد داشت و حاضر خواهد شد در شرایط خاص با اعتماد بنفس انگلیسی صحبت کند. در ادامه می خواهیم چند راهکار موثر برای تقویت مهارت صحبت کردن را بر‌رسی کرده وسپس منابع مفیدی که می‌توانند به شما در تقویت این مهارت کمک کنند را معرفی کنیم.

روش های تقویت مهارت speaking

از صحبت کردن نترسید

افراد زیادی را می‌توانید در اطراف خود ببینید که از صحبت کردن به زبان انگلیسی هراس دارند. وقتی هم که مجبور می‌شوند صحبت کنند، صدایشان می‌لرزد و رنگشان می‌پرد. این دسته از زبان آموزان اکثراً اعتماد بنفس پایینی دارند و از اینکه بخاطر اشتباه صحبت کردن و یا تلفظ اشتباه واژگان انگلیسی مورد تمسخر قرار بگیرند، هراس دارند. اما هیچ زبان آموز خوب و یا مدرس زبان انگلیسی را پیدا نمی‌کنید که ادعا کند هیچگاه در کلاس زبان مورد تمسخر قرار نگرفته است. اینکه هنگام صحبت کردن به زبان دوم دُچار اشتباه شویم و به قولی “سوتی” بدهیم، یک امر همگانی و کاملاً طبیعی است. مهم این است که نگذاریم این ترس بی دلیل مانع پیشرفتمان شده و ما را در کلاس درس ساکت نگه دارد. شما نمی‌توانید کسی را پیدا ‌کنید که ابتدا گرامر را کامل یاد گرفته باشد، حجم زیادی از لغات انگلیسی را حفظ کرده باشد، تلفظش هم خودبه خود خوب باشد، و بعد انگلیسی صحبت کردن را شروع کند. آنهایی که روان و طبیعی صحبت می‌کنند، همان افرادی هستند که ابتدا با چند لغت و قاعده ی ساده شروع کرده و بارها مرتکب اشتباه شده‌اند.

 چند دوست زبان بلد پیدا کنید

کلاس زبان برای بسیاری تنها مکانی محسوب می‌شود که در آن فرصت انگلیسی صحبت کردن دارند. خارج از کلاس زبان با هیچ کس صحبت نمی‌کنند و خوب می‌دانیم هر زبان آموز در بهترین حالت در طول یک کلاس 90 دقیقه‌ایی 10-20 دقیقه فرصت صحبت کردن پیدا میکند که این مدت زمان به هیچ وجه کافی نیست. اگر به فکر ارتقاء speaking خود هستید، حتماً به دنبال یک زبان آموز فعال بگردید که بتوانید در طول هفته چند بار با او انگلیسی صحبت کنید. خوشبختانه اینترنت و فضای مجای این شرایط را محیا کرده‌اند که شما به راحتی بتوانید یک نفر مثل خودتان پیدا کرده و با او انگلیسی تمرین کنید. کافی است به اینترنت وصل شوید و عبارت “پارتنر زبان” را جستوجو کنید تا صدها نفر مثل خودتان پیدا کنید. فراموش نکنید که روزانه 20 دقیقه صحبت کردن به انگلیسی تاثیر بسزایی در کوتاه مدت روی مهارت speaking شما خواهد گذاشت.

از اهمیت فیلم و داستان کوتاه غافل نشوید

حتی اگر سطح زبانتان پایین است، باز هم سعی کنید فیلم و سریال انگلیسی نگاه کنید و داستان انگلیسی بخوانید. اگر لازم شد، فیلم و سریال را با زیرنویس انگلیسی و یا فارسی نگاه کنید. اگر هدفتان از فیلم نگاه کردن تقویت اسپیکینگ یا گفتار باشد، لازم نیست که تمام مکالمات موجود درفیلم را متوجه شوید. در اینجا شما فقط و فقط می‌خواهید موضوع یک فیلم را بفهمید و آنچه که در فیلم اتفاق افتاده است را برای دیگران بازگو کنید. لازم نیست که حتما از لغات بکار برده شده در فیلم استفاده کنید. شما می‌توانید موضوع فیلم را با استفاده از واژگان و ساختارهایی که می‌دانید، برای دیگران نقل کنید. فقط کافی است فیلمی که دوست دارید را چند بار ببینید، جریان اصلی آن را به ذهن بسپارید، و سپس سعی کنید خلاصه‌ایی از آن را به زبان ساده بیان کرده و یا بنویسید. زیاد خودتان را درگیر جزئیات نکنید و روی جریان اصلی فیلم تمرکز کنید. اگر این کار ( خلاصه نویسی) را برای یک فیلم چند بار انجام دهید، خیلی زود از تاثیر آن شگفت زده خواهید شد. اگر به هردلیلی دوست ندارید فیلم نگاه کنید، می‌توانید همین کار را در مورد داستان کوتاه انجام دهید.

با خودتان صحبت کنید

اگر پیدا کردن زبان‌آموزی با انگیزه خودتان برایتان دشوار است، سعی کنید هر گاه که تنها هستید با خودتان انگلیسی صحبت کنید. شاید اینکار کمی غیرعادی بنظر برسد، اما اگر خوب فکر کنید، همه‌ی ما بطور مداوم با خودمان صحبت می‌کنیم. تمام لحظاتی که در سکوت به موضوعی فکر می‌کنیم درواقع داریم در مورد آن موضوع با خودمان صحبت می‌کنیم. فقط در اینجا چون می‌خواهیم با صدای بلند و به یک زبان دیگرصحبت کنیم، احساس می‌کنیم کارمان غیرعادی است و ممکن است مورد تمسخر دیگران قراربگیریم. یادتان باشد، صحبت کردن با خود یک امر کاملاً طبیعی بوده و به هیچ وجه نشان‌دهند‌ی مشکل روحی یا شخصیتی نیست. مشکل اینجاست که بیشتر افراد در سکوت اینکار را می‌کنند و در نتیجه آن‌هایی که به اصطلاح “با صدای بلند فکر می‌کنند” عجیب بنظر می‌رسند. اگر بتوانید با صدای بلند با خود صحبت کنید و صدای خود را ضبط کنید، به مرور زمان با اشکالات تلفظی و گرامری خود آشنا می‌شوید و راحت‌تر می‌توانید آن‌ها را برطرف کنید. با در نظر گرفتن مطالبی که بیان شد، اکنون می‌توانید از بین منابع زیریک یا چند منبع را انتخاب کرده و به کمک آن‌ها مهارت گفتاری(speaking) خود را تقویت کنید.

منابع مناسب برای تقویت مهارت speaking

مجموعه داستان Steps to Understanding

کتاب فوق شامل 120 داستان سطح بندی شده از سطح مبتدی تا پیشرفته است و تمام داستان ها به طنز نوشته شده‌اند. پس از هر داستان چند تمرین مفید گنجانده شده که به تقویت واژگان و درک بهتر داستان کمک می‌کند. همچنین فایل صوتی تمام داستان ها و تمرین های هر داستان(‌با لحجه‌ی بریتیش) در قالب سی‌دی به کتاب ضمیمه شده. حتی ضعیف‌ ترین زبان‌آموزان هم می‌توانند با این کتاب انگلیسی صحبت کردن را شروع کنند. فقط کافی است که هر داستان را یک یا دوباره خوانده و بعد فایل صوتی آن را هم گوش بدهید. سپس می‌توانید داستان را (باتوجه به دامنه‌ی واژگانی و دستوری خود) برای همکلاسی، دوست، و یا خودتان بازگو کنید.

مجموعه‌ی Oxford bookworms

انتشارات آکسفورد صدها کتاب داستان در7 سطح مختلف چاپ کرده که در سراسر دنیا به عنوان یکی از معتبرترین منابع جهت تقویت واژگان و تمرین speaking بکار میروند. اکثر این داستان‌ها داری سی دی صوتی هم هستند که در آن شخصی انگلیسی زبان داستان را می‌خواند که این امر به تقویت مهارت شنیداری و تلفظ شما نیزکمک بسزایی می‌کند. اگر بتوانید از هر سطح 4 داستان را بخوانید و هر داستان را یک یا دوبار بازگو کنید، مهارت گفتاری شما تا سطح بسیار بالایی ارتقاء پیدا خواهد کرد.

مجموعه‌ی Speak Out

یک مجموعه‌ی بسیارارزنده که در 6 سطح مختلف و با تلاش شرکت BBC Learning English  به چاپ رسیده. موضوعاتی که در کتاب پوشش داده شده‌اند همه مرتبط با جنبه‌های مختلف زندگی روزمره بوده و به شخص کمک می‌کنند تا بتواند لغات،عبارات، و اصطلاحات رایج و کاربردی مرتبط با زندگی روزمره را یاد بگیرد. تمامی محتوای کتاب مکالمه محور بوده که به تقویت دامنه‌ی واژگانی و بهبود تلفظ زبان آموز نیز کمک می‌‌کنند.

مجموعه‌ی Real Listening and Speaking

مجموعه‌ی Real listening and Speaking در چهار سطح مختلف از مبتدی تا پیشرفته و جهت بهبود مهارت‌های گفتاری و شنیداری ارائه شده. موضوعاتی از قبیل تحصیل، مسافرت، کارو…. معرفی و مورد بررسی قرار می‌گیرند. هر کتاب از این مجموعه شامل 16 درس بوده و به زبان‌آموز کمک می‌کنند تا از جنبه‌ی گفتاری و شنیداری به تسلط کامل برسد. افرادی که به لحجه‌ی بریتش علاقه دارند هم می‌توانند از این مجموعه به عنوان منبعی مطمئن برای بهبود تلفظ خود استفاده کنند.

کتاب For and Against

کتابی اگرچه قدیمی اما همچنان جذاب و مفید برای تقویت و تمرین مکالمه. این کتاب در قالب 30 درس طراحی شده و هر درس یک موضوع ( تلویزیون، اعدام، ورزش‌های رزمی، اکتشافات فضایی، برابری حقوق زن و مرد…) را به صورت انتقادی مورد بحث قرار می‌دهد. نویسنده دیدگاه خود ( موافق یا مخالف) نسبت به موضوع مورد نظررا ارائه میدهد و نظر خود را با استدلال و مثال‌های متفاوت حمایت می‌کند. زبان آموزان با توجه به آنچه که در درس خوانده‌اند می‌توانند نظری مشابه به نظر نویسنده داشته باشند و یا دیدگاهی کاملاً متفاوت ارائه دهند. مطالبی که نویسنده در مورد هر موضوع بیان می‌کند و همچنین سوالاتی که در پایان هر درس گنجانده شده‌اند به زبان‌آموزکمک می‌کنند در مورد هر موضوع به راحتی ایده‌پردازی کند و همچنین بحث و مجادله‌ی منطبق بر منطق را یاد بگیرد. لازم بذکر است که ساختار‌ها و لغات بکار رفته در هر درس بیشتر مناسب زبان‌آموزان پیشرفته می‌باشد. همچنین کتاب فوق اگردر کلاس درس و یا بصورت گروهی کار شود بازدهی بیشتری خواهد داشت.

مجموعه‌ی BBC 6 Minutes English

آگر می‌خواهید زبان انگلیسی را درست یاد بگیرید، هر روزباید سر‌ی به سایتهای معتبر زبان انگلیسی بزنید. سایت بی بی سی 6 دقیقه‌ایی یکی از همین سایت‌هاست. یک مجموعه‌ی بسیار محبوب و جذاب که مورد استفاده‌ی میلیون‌ها زبان‌آموز در سراسر دنیا قرار گرفته است. این مجموعه شامل صدها ویدئو 6 دقیقه‌ایی است که در هر ویدئو دو شخص انگلیسی زبان در مورد موضوعاتی مثل حافظه، بازی‌های کامپیوتری، آب و هوا، استرس و….. صحبت می‌کنند. در هر درس لغات و اصطلاحات مربوط به هر موضوع هم به همراه مثال توضیح داده می‌شود. از این مجموعه می‌توانید جهت بهبود تلفظ و همچنین یادگیری هزاران واژه، اصطلاح، و ضرب‌المثل که درگفتار بکار میروند، استفاده کنید. برنامه‌ی مختص موبایل هم برای این مجموعه طراحی شده که دسترسی زبان‌آموزان به این مجموعه را ساده تر کرده است.

مجموعه‌ی VOA Learning English

مجموعه‌ی VOA شامل بخش‌های مختلفی نظیر اخبار، داستان کوتاه، برنامه‌های رادیوئی، …. می‌باشد که هر بخش با هدف ارتقاء دامنه‌ی واژگانی، بهبود تلفظ و توانایی صحبت کردن زبان آموزان طراحی شده است. در این مجموعه می‌توانید صدها برنامه متناسب با سطح خود بیابید که شما را آماده‌ی صحبت کردن در مورد مسائل روزمره نظیر کار، مسافرت، خرید، بیماری، و…. می‌کند.

برنامه‌ی آموزشی English Today

English Todayمجموعه‌‌ایی در 5 سطح مختلف است که هر سطح شامل دروس متنوع و جذابی است.  در هر قسمت، شخصی ابتدا واژگان و گرامر مرتبط به یک موضوع خاص را تدریس می‌کند، سپس برنامه‌ایی نمایشی نشان داده می‌شود که در آن واژگان و گرامر تدریس شده، بکار می‌روند تا زبان آموز با کاربرد مطلب تدریس شده در زبان روزمره بیشتر آشنا شود. علاوه براین بخش‌های متنوع دیگری در این مجموعه وجود دارند که یادگیری زبان انگلیسی را برای شما بسیار آسان می‌کند.مجموعه‌ی فوق بیشتر مناسب افرادی است که به لحجه‌ی بریتیش علاقه دارند. با نگاه کردن این مجموعه بر بسیاری از قواعد زبان انگلیسی، و همچنین حجم وسیعی از لغات متداول به همراه تلفظ صحیح آن‌ها آشنا خواهید شد.

سخن پایانی

در زمینه‌ی تقویت مهارت speaking کتب بیشماری منتشر شده‌اند که اکثر آن‌ها بر آزمون‌هایی نظیر TOEFL  و یا IELTS تمرکز کرده‌اند و از آنجایی که هدف ما در این مقاله معرفی کتب معتبر جهت تقویت speaking به صورت عمومی و نه به جهت آمادگی برای آزمونی خاص بود، از معرفی منابع speaking که متناسب با زمینه‌ی آزمون‌های خاص تحریر شده‌اند پرهیز کردیم. امیدواریم که مطلب فوق برای شما مفید واقع شود. از شما دعوت می‌کنیم تجربیات، نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید.