مقدمه

یکی از رایج‌ترین سوالات زبان‌آموزان تفاوت بین who و whom است. در این مقاله قصد داریم تفاوت بین این دو کلمه را برای شما شرح داده و نکات مربوط به هر یک را بیان کنیم. اگر شما هم تفاوت بین who و whom را بخوبی نمی‌دانید و هنگام صحبت کردن احساس می‌کنید که در بکار بردین این دوکلمه مشکل  دارید، حتماً این مقاله را تا انتها بخوانید.

یکی از نکات مهمی که باید درباره‌ی تفاوت بین who و whom بدانید تغییر کاربرد آن‌ها در محیط رسمی و غیر رسمی است. در حالت کلی این کلمات در زبان رسمی یا همان formal کابرد خاص خود را دارند و به جای همدیگر استفاده نمی‌شوند. در زبان غیر رسمی  یا informal این نکته صدق نمی‌کند و who بجای whom هم بکار می‌رود. ابتدا بیایید کاربرد هر یک از این کلمات را در زبان رسمی بررسی کنیم.

نقش دستوری who و whom

واژه‌ی who در زبان رسمی همیشه جایگزین فاعل جمله می‌شود. بنابراین هر گاه خواستید به فاعل جمله اشاره کنید حتما‌ً از who  استفاده کنید. در مقابل واژه‌ی whom جایگزین مفعول جمله می‌شود. حتماً می‌دانید که فاعل انجام دهنده‌ی عمل است و مفعول شخص یا چیزی است که عمل برروی آن انجام شده.  تصور غلطی که بسیاری از زبان‌آموزان دارند این است که اولین اسم در جمله را فاعل آن جمله تلقی می‌کنند در صورتی که فاعل ممکن است آخرین اسم در جمله باشد. برای یافتن فاعل جمله باید از خود بپرسید که چه کسی عمل را انجام داده. در دو جمله‌ی زیر فاعل به ترتیب در ابتدا و انتهای جمله آمده است.

.Tom helped Jack

.Jack was helped by Tom

فاعل هر دو جمله تام بوده اما همانطور که مشاهده می‌کنید یک بار در ابتدا و یک بار در انتهای جمله به او اشاره شده است. حال اگر بخواهید همین جمله را طوری بگویید که به Tom دو بار اشاره کنید باید از who استفاده کنید یا whom؟ پاسخ مشخص است. چون Tom فاعل جمله است برای اشاره‌ی مجدد به او ازwho استفاده می‌کنیم. حال به این مثال توجه کنید.

مثال اول:

.Tom is the man who helped Jack

تام مردی است که به جک کمک کرد.

به همین ترتیب برای اشاره‌ی مجدد به مفعول جمله از whom استفاده می‌کنیم.

.Jack is the person whom tom helped

جک کسی است که تام به او کمک کرد.

مثال دوم:

.The old man kidnapped a young boy

پیرمرد پسر جوانی را دزدید.

در این جمله چه کسی عمل دزدیدن را انجام داده؟ پیرمرد. بنابراین پیرمرد فاعل جمله است. عمل دزدیدن برروی چه کسی انجام شده؟ یک پسر جوان. بنابراین مفعول این جمله پسر جوان است. حال به این جمله دقت کنید.

.This is the old man who kidnapped the young boy

این همان پیرمردی است که پسر جوان را دزدید.

واژه‌ی who در اینجا به پیرمرد اشاره دارد که عمل دزدیدن یا آدم ربایی را انجام داده. آیا می‌توانیم در این جمله به جای who از whom  استفاده کنیم؟ مطمئناً نه. چونکه whom برای اشاره به مفعول بکار می‌رود در حالیکه the old man فاعل جمله‌ است. حال به جمله‌ی زیر توجه کنید.

.This is the young boy whom the old man kidnapped

این همان پسری است که پیرمرد دزدیده بود.

از آنجایی که the young boy مفعول جمله است جهت اشاره‌ی مجدد به آن ازwhom  استفاده می‌کنیم.

Who و whom در جملات سوالی  

همانطور که می‌دانید از who و whom در جملات سوالی هم می‌توانیم استفاده کنیم. در قسمت قبل گفتیم که who به فاعل و whom به مفعول اشاره دارد. بنابراین در یک جمله‌ی سوالی اگر بخواهیم در مورد فاعل سوال بپرسیم از who استفاده کرده و جهت سوال پرسیدن در مورد مفعول هم whom را بکار می‌بریم. به این مثال دقت کنید.

.Sara saw a handsome man in the party

سارا در مهمانی یک مرد خوشتیپ را دید.

اگر مطالب فوق را بخوبی متوجه شده باشید می‌دانید که سارا فاعل جمله است زیرا که او عمل “دیدن” را انجام داده. مرد خوشتیپ هم مفعول جمله بوده زیرا عمل “دیده شدن” بر روی او انجام شده. حال اگر بخواهیم در مورد فاعل و مفعول این جمله سوال بپرسیم از who و whom کمک می‌گیریم.

?Who saw a handsome man in the party

چه کسی در مهمانی یک مرد خوشتیپ را دید؟ (سوال در مورد فاعل است)

?Whom did Sara see in the party

سارا در مهمانی چه کسی را دید؟ ( سوال در مورد مفعول است)

برای یادگیری بهتر فرق بین who و whom یک راهکار بسیار خوب وجود دارد. شما به عنوان یک زبان‌آموز باید با انواع ضمایر در زبان انگلیسی آشنا باشید و فرق آن‌ها با یکدیگر را بدانید. می‌دانیم که ضمایر فاعلی (I, you, he, she,…) به جای فاعل می‌نشینند. همچنین، می‌دانیم که ضمایر مفعولی مانند (me, you, him, her) جایگزین مفعول می‌شوند. پس وقتی جمله‌ایی را می‌نویسید و در آن از who یا whom استفاده می‌کنید، برای اطمینان از صحیح بودن جمله‌ی خود who را با ضمایر فاعلی و whom را با ضمایر مفعولی جایگزین کنید. به دو مثال زیر دقت کنید.

.1

I saw a man who was running fast.

I saw a man. He was running Fast. (جمله صحیح)

I saw a man. Him was running fast. (جمله غلط)

.2

This is the man whom I talked about.

This is the man. I talked about him. (جمله صحیح)

This is the man. I talked about he. (جمله غلط)